पुरुषः प्रकृतिस्थो हि भुङ्‌क्ते प्रकृतिजान्गुणान् ।
कारणं गुणसङ्गोऽस्य सदसद्योनिजन्मसु ॥१३-२१॥

purushah prakritisthah hi bhungate prakritjan gunan
karanam gunasangah asya sadsadhyonijanmasu

પ્રકૃતિના ગુણનો કરે પુરૂષ સદાયે ભોગ,
તેથી તેને થાય છે જન્મમરણનો રોગ.
*
उपद्रष्टानुमन्ता च भर्ता भोक्ता महेश्वरः ।
परमात्मेति चाप्युक्तो देहेऽस्मिन्पुरुषः परः ॥१३-२२॥

updrista anumanta cha bharta bhokta maheshwarah
paramatma iti cha api uktah dehe asmin purushah parah

સાક્ષી પાલક સર્વના મહેશ્વર કહ્યા તે,
પરમાત્મા ઉત્તમ વળી આ શરીરમાં છે.

yah evam vetti purusham prakritim cha gunaih sah
sarvatha vartamanah api na sah bhuyah abhijayate

પુરૂષ તેમ ગુણસાથ જે પ્રકૃતિને જાણે,
કોઇ સ્થિતિમાં તે નહીં ફરી જન્મ પામે.
*
ध्यानेनात्मनि पश्यन्ति केचिदात्मानमात्मना ।
अन्ये सांख्येन योगेन कर्मयोगेन चापरे ॥१३-२४॥

કેટલાક પરમાત્માને ધ્યાનની મદદથી જુએ છે, કેટલાક ભક્તિયોગ દ્વારા, તો કોઈ બીજા જ્ઞાનયોગ તથા કર્મયોગની મદદથી અનુભવે છે.

dhyanena atmani pashyanti kechit atmanam atmana
anye sankhyena yogena kamayogena cha apare

કોઇ પ્રભુને ધ્યાનમાં હૃદયે દેખે છે,
કોઇ જ્ઞાન થકી કરી કર્મે પેખે છે.
*
अन्ये त्वेवमजानन्तः श्रुत्वान्येभ्य उपासते ।
तेऽपि चातितरन्त्येव मृत्युं श्रुतिपरायणाः ॥१३-२५॥

anye tu evam ajanantah shrutva anyebhyah upasate
te api cha atitaranti eva mrityum shrutiparanayah

બીજા પાસે સાંભળી પ્રભુને ભજતાં જે,
તરી જાય છે મોતને સુણનારાયે તે.