ત્રણ જાતનાં કર્તા

मुक्तसङ्गोऽनहंवादी धृत्युत्साहसमन्वितः ।
सिद्ध्यसिद्ध्योर्निर्विकारः कर्ता सात्त्विक उच्यते ॥१८-२६॥

muktasanga anahamvadi driityutsahasamanvitah
sidhyasidhyo nirvikarah karta satvikah uchyate

નમ્ર, નિર્દોષ, આનંદી, ધૈર્ય ઉત્સાહથી ભર્યો,
લાભહાનિમહીં શાંત કર્તા સાત્વિક તે કહ્યો.
*
रागी कर्मफलप्रेप्सुर्लुब्धो हिंसात्मकोऽशुचिः ।
हर्षशोकान्वितः कर्ता राजसः परिकीर्तितः ॥१८-२७॥

ragi karmaphala prepsuh lubdhah hinsatmakah ashuchih
harshashokanvitah karta rajasah parikirtatah

ayuktah prakritah sthabdah shathah naiskritikah alasah
vishadi dirghasutri cha karta tamasah uchyate

પ્રમાદી, શોકવાળો ને કપટી જડતાભર્યો,
અજ્ઞાની, સ્થિર ના જે તે કર્તા તામસ છે કહ્યો.
*
બુધ્ધિના ત્રણ ભેદ

बुद्धेर्भेदं धृतेश्चैव गुणतस्त्रिविधं शृणु ।
प्रोच्यमानमशेषेण पृथक्त्वेन धनंजय ॥१८-२९॥

buddheh bhedam dhriteh cha eva gunatah trividhim shrinu
prochyamanas ashesena prithaktvena dhananjaya

બુધ્ધિ ને ધૈર્યના પાડ્યા પ્રકારો ત્રણ તેમ છે,
કહું તે તુજને પાર્થ, પ્રેમથી સુણજે હવે.
*
(દોહરા છંદ)
प्रवृत्तिं च निवृत्तिं च कार्याकार्ये भयाभये ।
बन्धं मोक्षं च या वेत्ति बुद्धिः सा पार्थ सात्त्विकी ॥१८-३०॥

pravritim cha nrivitim cha karyakarye bhayabhaye
bandham moksham chaya vettibuddhih sa partha satviki

શું કરવું, શું છોડવું, એને જાણે જે,
બંધ મોક્ષ જાણે વળી બુધ્ધિ સાત્વિક તે.