११. अकरणत्वाश्च न दोषस्तथा हि दर्शयति । અર્થચ = અવશ્ય જ. અકરણત્વાત્ = (ઈન્દ્રિયોની જેમ) વિષયોના ઉપભોગમાં કરણના હોવાને લીધે દોષ. ન = નથી પેદા થતો. હ...
આગળ વાંચો
Adhyay 2
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 4, Verse 11-13
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 4, Verse 14-16
१४. ज्योतिराद्यधिष्ठानं तु तदामननात् । અર્થજ્યોતિરાદ્યધિષ્ઠાનમ્ = જ્યોતિ આદિ તત્વો જેમનાં અધિષ્ઠાન બતાવ્યા છે તે. તુ = તો પરમાત્મા જ છે. તદામનનાત્ ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 4, Verse 17-19
१७. ते इन्द्रीयाणी तद् व्यपदेशादन्यत्र श्रेष्ठात् । અર્થતે = એ મન આદિ અગિયાર. ઈન્દ્રિયાણી = ઈન્દ્રિય. શ્રેષ્ઠાત્ = મુખ્ય પ્રાણ કરતાં જુદાં છે. તદ્...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 4, Verse 20-22
२०. संज्ञामूर्तिक्लृप्तिस्तु त्रिवृतकुर्वत उपदेशात् । અર્થસંજ્ઞામૂર્તિકલૃપ્તિ = નામ રૂપની રચના. તુ = પણ. ત્રિવૃત્કુર્વત = ત્રણે તત્વોનું મિશ્રણ કરન...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 4, Verse 09-10
९. न वायुक्रिये पृथगुपदेशात् । અર્થવાયુક્રિયે= (મુખ્ય પ્રાણ) વાયુતત્વ અને એની ક્રિયા. ન= નથી. પૃથદુપદેશાત્ = એનું એ બંનેથી જુદું વર્ણન કરાયું છે ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 3, Verse 52-53
५२. अभिसन्ध्यादिष्वपि चैवम् । અર્થચ = વળી. એવમ્ = એવી રીતે. અભિસન્ધ્યાદિષુ = સંકલ્પ વિગેરેમાં. અપિ = પણ. (અવ્યવસ્થા થશે) ભાવાર્થજીવાત્માને પર...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 4, Verse 01-02
१. तथा प्राणा । અર્થતથા = એવી રીતે. પ્રાણઃ = પ્રાણશબ્દવાચ્ય ઈન્દ્રિયો પણ (પરમાત્માથી જ પેદા થાય છે.) ભાવાર્થઆકાશાદિ પંચ મહાભૂતો અને આ સંપૂર્ણ જગત પ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 4, Verse 03-05
३. तत्प्राक् छ्रुतेश्च । અર્થતતત્પાક્ છ્રુતેઃ = શ્રુતિએ આકાશાદિ તત્વોની પહેલાં ઈન્દ્રિયોની ઉત્પત્તિ કહી છે એથી. ચ = પણ. (તેજ આદિથી વાક્ આદિ ઈન્દ્રિ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 4, Verse 06-08
६. हस्तादयस्तु स्थितेङतौ नैवम् । અર્થતુ = પરંતુ. હસ્તાદયઃ = હાથ વિગેરે બીજી ઈન્દ્રિયો પણ છે. અતઃ = એટલા માટે. સ્થતે = એ સ્થિતિમાં. એવમ્ = એવું. ન ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 3, Verse 41-42
४१. परात्तु तच्छ्रुतेः । અર્થતત્ = જીવાત્માનું એ કર્તાપણું. પરાત્ = પરમાત્માને લીધે. તુ = જ છે. શ્રુતેઃ = શ્રુતિના કથનથી એવું પુરવાર થા...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 3, Verse 43-44
४३. अंशो नानाव्यपदेशादन्यथा चापि दाशकितवादित्वमधीयत एक । અર્થનાનાવ્યપદેશાત્ = શ્રુતિમાં જીવોને અનેક અને અલગ અલગ કહી બતાવ્યા છે એટલા માટે. ચ =...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 3, Verse 45-47
४५. अपि च स्मर्यते । અર્થઅપિ = એ ઉપરાંત. સ્મર્યતે ચ = એવું જ સ્મરણ કરવામાં આવ્યું છે. ભાવાર્થશ્રુતિમાં તો એવું વર્ણન જોવા મળે જ છે. પરં...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો