१. रचनानुपपत्तेश्च नानुमानम् । અર્થચ = વળી. અનુમાનમ્ = કેવળ અનુમાન છે તે પ્રધાન. ન = જગતનું કારણ નથી. રચનાનુપત્તેઃ = એની દ્વારા જુદી જુદી રચનાનો ...
આગળ વાંચો
બ્રહ્મા સૂત્ર
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 2, Verse 01-02
29-04-2023
Adhyay 1, Pada 4, Verse 10-12
१०. कल्पेनापदेशाज्र मध्वदविरोधः । અર્થકલ્પનોપદેશાત્ = અહીં અજાને રૂપક માનીને એના ત્રિવિધ રૂપની કલ્પનાથી ઉપદેશ કરવામાં આવ્યો છે તેથી. ચ = પણ મધ્વ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 2, Verse 03-04
३. पयोङम्बुवश्चेत्तत्रापि । અર્થચેત્ = જો. પયોઙમ્બુવત્ = દુધ તથા પાણીની પેઠે (પ્રધાનની જગત રચનાની પ્રવૃત્તિ શક્ય છે.) તત્રાપિ = તો એમાં પણ ચેતનનો સ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 1, Pada 3, Verse 41-43
४१. आकाशोर्थान्कश्त्वादिव्यपदेशात् । અર્થઆકાશઃ = આકાશ શબ્દ પરમાત્માનો જ વાચક છે, અર્થાન્તરત્વાદિવ્યપદેશાત્ = એને નામરૂપાત્મક જગતથી ભિન્ન કહ્યું છે ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 1, Verse 22-23
२२. अधिकं तु भेदनिर्देशात् । અર્થતુ = પરંતુ. અધિકમ્ = પરમાત્મા જીવ કરતાં અધિક છે. ભેદનિર્દેશાત્ = પરમાત્મા તથા જીવાત્માનો ભેદ બતાવવામાં આવ્યો છે ત...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 1, Pada 4, Verse 01-03
१. आनुमानिकमप्येकेषामिति चेन्न शरीररूपकविन्यस्तगृहीतेर्दर्शयति च । અર્થચેત્ = જો કહેતા હો કે. આનુમાનિકમ્ = અનુમાન કલ્પિત પ્રકૃતિ. અપિ = પણ. એકેષામ્...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 1, Verse 24-25
२४. उपसंहारदर्शनान्नेति चेन्न क्षीरवद्धि । અર્થચેત્ = જો. ઉપસંહારદર્શાનાત્ = (સંસારમાં પદાર્થો બનાવવા માટે) સાધનસામગ્રી દેખાય છે (પરંતુ પરમાત્મા પ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 1, Pada 4, Verse 04-06
४. ज्ञेयत्वावचनाश्च । અર્થજ્ઞેયત્વાવચનાત્ = વેદમાં પ્રકૃતિને જ્ઞેય નથી કહી એથી. ચ = પણ. ભાવાર્થવેદમાં કહેલી પ્રકૃતિમાં અને સાંખ્યશાસ્ત્રના પ્રધાનમા...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 1, Verse 26-27
२६. कृत्स्नप्रसक्तिर्निरवययत्वशब्दकोषो वा । અર્થકૃત્સ્નપ્રસક્તિ = એ જગતના રૂપમાં પૂર્ણપણે પરીણતિ પામ્યા એવી માન્યતાનો દોષ પેદા થશે. વા= અથવા. નિરવ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 1, Pada 3, Verse 38-40
३८. श्रवणाध्यनार्थप्रतिषेधात् स्मृतेश्च । અર્થશ્રવણાધ્યનનાથ પ્રતિષેધાત્ = શૂદ્રને માટે વેદના શ્રવણ અધ્યયન અને અર્થ કે રહસ્યજ્ઞાનનો નિષેધ કરેલો છે. ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 2, Pada 1, Verse 28-29
२८. आत्मनि चैवं विचित्राश्च हि । અર્થચ = એ ઉપરાંત (યુક્ત પણ એનું સમર્થન કરે છે.)હિ = કેમ કે. આત્મનિ = (અવયવરહિત) જીવાત્મામાં. ચ = પણ. એવમ્ = એવી....
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો
29-04-2023
Adhyay 1, Pada 3, Verse 35-37
३५. क्षत्रियत्वावगतेश्चोत्तरत्र चैचरथेन लिंगात् । અર્થક્ષત્રિયત્વાવગતેઃ = જાનશ્રુતિ ક્ષત્રિય હતો. એવું ઉપનિષદમાં આવેલાં લક્ષણો પરથી જણાય છે તેથી ચ ...
આગળ વાંચો
આગળ વાંચો