દિવાળીનો તહેવાર શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?
By-Gujju23-10-2023
દિવાળીનો તહેવાર શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?
By Gujju23-10-2023
એક વર્ષની રાહ જોયા પછી, ફરી એકવાર આનંદનો તહેવાર એટલે કે દિવાળીનો તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. દિવાળીનો તહેવાર દર વર્ષે કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની અમાસના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે દેવી લક્ષ્મી અને ભગવાન ગણેશની પૂજાનું વિશેષ મહત્વ છે. આ દિવસે દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરીને ભક્તોને વિશેષ લાભ મળે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે દિવાળીનો તહેવાર શા માટે ઉજવવામાં આવે છે? જો નહીં, તો જણાવી દઈએ કે શાસ્ત્રોમાં દિવાળીના તહેવાર સાથે જોડાયેલી ઘણી વાતોનો ઉલ્લેખ છે. તો આવો જાણીએ રોચક કથા વિષે…
ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર, કારતક મહિનાની અમાસના દિવસે, ભગવાન શ્રી રામ 14 વર્ષ પછી વનવાસનો સમયગાળો પૂર્ણ કરીને તેમના વતન અયોધ્યા શહેરમાં પરત ફર્યા હતા. આ પ્રસંગે અયોધ્યાવાસીઓએ દીપોત્સવનું આયોજન કરીને ભગવાન શ્રી રામનું સ્વાગત કર્યું હતું. ત્યારથી, દર વર્ષે કારતક મહિનાની અમાવાસ્યાના દિવસે, દીવાળીનો તહેવાર એ જ હર્ષોલ્લાસ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. ઘરોની સાથે આસપાસની જગ્યાઓને પણ રોશનીથી શણગારવામાં આવી છે.
હિંદુ ધર્મના પ્રસિદ્ધ પુસ્તક મહાભારતમાં કહેવાયું છે કે કારતક મહિનાની અમાવાસ્યાના દિવસે પાંડવો 13 વર્ષનો વનવાસ પૂરો કરીને ઘરે પરત ફર્યા હતા. કૌરવોએ તેમને શતરંજમાં હરાવ્યા હતા અને તેમને 13 વર્ષ માટે વનવાસની સજા આપી હતી. જ્યારે પાંડવો તેમના ઘરે પરત ફર્યા હતા, ત્યારે શહેરના રહેવાસીઓએ તેમના આગમનની ખુશીમાં દીપોત્સવ સાથે તેમનું સ્વાગત કર્યું હતું. એવું માનવામાં આવે છે કે ત્યારથી દિવાળીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે.
શાસ્ત્રોમાં વર્ણન છે કે જ્યારે દેવો અને દાનવો સમુદ્ર મંથન કરી રહ્યા હતા. પછી સમુદ્ર મંથનમાંથી 14 રત્નો ઉત્પન્ન થયા, જેમાંથી એક માતા લક્ષ્મી પણ હતા. એવું માનવામાં આવે છે કે દેવી લક્ષ્મીનો જન્મ કારતક મહિનાની અમાસના દિવસે થયો હતો. તેથી જ દિવાળીના દિવસે ભગવાન ગણેશ અને માતા લક્ષ્મીની પૂજા કરવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, આ દિવસે દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવાથી સુખ, સમૃદ્ધિ, ધન, કીર્તિ અને કીર્તિની પ્રાપ્તિ થાય છે અને ભક્તોની તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે.
શાસ્ત્રોમાં એવું પણ વર્ણન છે કે જ્યારે નરકાસુર નામના રાક્ષસે પોતાના આતંકથી ત્રણે લોકમાં હાહાકાર મચાવ્યો હતો. ત્યારે તેના અત્યાચારથી તમામ દેવી-દેવતાઓ અને ઋષિઓ પરેશાન થઈ ગયા. ત્યારે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ નરકાસુરનો વધ કર્યો. આ જીતની ઉજવણીમાં 2 દિવસ સુધી ખુશીઓ મનાવવામાં આવી હતી. જે નરક ચતુર્દશી એટલે કે છોટી દિવાળી અને દિવાળી તરીકે ઓળખાય છે.