ગુજરાત ભારતના અન્ય રાજ્યોની જેમ એક મહત્વપૂર્ણ રાજ્ય છે. ગુજરાતમાં ઘણા ક્રાંતિકારીઓ હતા જેમણે દેશને આઝાદ કરાવવા નિઃસ્વાર્થપણે કામ કર્યું. રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધી, સૌથી વૃદ્ધ જીવતા માણસ દાદાભાઈ નૌરોજી અને સંયુક્ત ભારતના શિલ્પકાર સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ જેવા મહાન લોકો ગુજરાતના હતા.

ગુજરાત નો સંપૂર્ણ ઇતિહાસ

રાજ્યનું નામ	ગુજરાત
ગુજરાતની રાજધાની	ગાંધીનગર
રાજ્યની મુખ્ય ભાષા (માતૃભાષા)	ગુજરાતી
ક્ષેત્રફળની દ્રષ્ટિએ દેશમાં રાજ્યનું સ્થાન	પાંચમું (5મું)
રાજ્ય હેઠળના કુલ જિલ્લાઓ	33
રાજ્યની રચનાનું વર્ષ	1 મે ​​1960
સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ સાથે સંકળાયેલી મુખ્ય આંતર-રાજ્ય ચળવળો	ખેડા આંદોલનબારડોલી સત્યાગ્રહદાંડી મીઠાનો સત્યાગ્રહ
અગ્રણી સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ મૂળ રાજ્ય સાથે સંકળાયેલા છે	મહાત્મા ગાંધીસરદાર વલ્લભભાઈ પટેલદાદાભાઈ નવરોજીમેડમ ભીખાજી કામાશ્યામજી કૃષ્ણ વર્મા
રાજ્ય હેઠળના મુખ્ય પ્રવાસન સ્થળો	ગીર રાષ્ટ્રીય અભયારણ્યસ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટીરાની કી વાવકાંકરિયા તળાવસાબરમતી આશ્રમઅડાલજ કૂવોસૂર્ય મંદિર મોઢેરાલોથલ પુરાતત્વીય અવશેષ સ્થળ
મુખ્ય ધાર્મિક સ્થળો	સોમનાથ જ્યોતિર્લિંગ મંદિરપાવાગઢ મહાકાળી મંદિરઅક્ષરધામ મંદિરશ્રી દ્વારકાધીશ મંદિર
ગુજરાતનું રાજ્ય ફૂલ	મેરીગોલ્ડ
ગુજરાત રાજ્યનું પ્રાણી	એશિયાઈ સિંહ
ગુજરાતનું રાજ્ય પક્ષી	ફ્લેમિંગો
ગુજરાત રાજ્યનું વૃક્ષ	બન્યન
ગુજરાતનું રાજ્ય ફળ	સામાન્ય

ગુજરાત નો સંપૂર્ણ ઇતિહાસ

આ મહાન અને મોટા ગુજરાત નો સંપૂર્ણ ઇતિહાસ ઘણો જૂનો છે અને આ રાજ્યને પહેલા ગુજરાત (ગુર્જર રાષ્ટ્ર) કહેવામાં આવતું હતું જેનો અર્થ થાય છે ગુર્જર લોકોનું રાષ્ટ્ર. કેટલાક લોકો એવું પણ માને છે કે ગુર્જરો મધ્ય એશિયામાં રહેતા હતા અને પ્રથમ સદી દરમિયાન ભારતમાં આવ્યા હતા.

સિંધુ સંસ્કૃતિ અને હડપ્પા સંસ્કૃતિના લોકો પણ ગુજરાતમાં રહેતા હતા . આ સાબિત કરવા માટે, જ્યારે લોથલ અને ધોળાવીરામાં ખોદકામ કરવામાં આવ્યું હતું, ત્યારે કેટલાક મજબૂત પુરાવા મળ્યા હતા. ગુજરાત જેવા રાજ્યમાં ઘણા બહાદુર રાજાઓનું શાસન હતું. એટલે ગુજરાતનો ઈતિહાસ પણ ઘણો મોટો થઈ ગયો છે.

આ રાજ્ય પર મૌર્ય, સિથિયન, ગુપ્તા, સોલંકી અને મુઘલ જેવા શક્તિશાળી રાજવંશો દ્વારા શાસન કરવામાં આવ્યું હતું. તે તમામ રાજાઓ અને સમ્રાટોએ ગુજરાતની સંસ્કૃતિને વધુ સમૃદ્ધ બનાવવામાં ઘણું યોગદાન આપ્યું હતું. તેમણે ઘણા સ્મારકો બનાવ્યા હતા અને ઘણી નવી પરંપરાઓ નવેસરથી શરૂ કરી હતી.

બાદમાં ગુર્જર અને પારસી લોકો રાજ્યમાં રહેતા હતા. પરંતુ 18મી સદી સુધી તે તમામ લોકો મુઘલ અને મરાઠા શાસન હેઠળ હતા. અંગ્રેજો 1818 ની આસપાસ ભારતમાં આવ્યા અને તેઓએ 1947 સુધી ભારત પર શાસન કર્યું. અંગ્રેજોએ સુરત ખાતે ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીનું પ્રથમ હેડક્વાર્ટર સ્થાપ્યું. પરંતુ પાછળથી અંગ્રેજોએ આ હેડક્વાર્ટરને બોમ્બે (હાલનું મુંબઈ) ખસેડ્યું.

1960માં ગુજરાતની જનતાએ પોતાના માટે એક નવું રાજ્ય બનાવવાનું નક્કી કર્યું હતું. આ નિર્ણયને કારણે જ ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રની રચના થઈ. 1 મે ​​1960ના રોજ ગુજરાતને ભારતના રાજ્ય તરીકે માન્યતા આપવામાં આવી હતી. જ્યારે ગુજરાત રાજ્યની શરૂઆતમાં રચના થઈ ત્યારે અમદાવાદ તેની રાજધાની હતી પરંતુ બાદમાં 1970માં ગાંધીનગરને પાટનગર બનાવવામાં આવ્યું. આજે ગુજરાત પ્રવાસનની દૃષ્ટિએ મહત્ત્વનું રાજ્ય ગણાય છે.

ગુજરાત રાજ્ય ભાષા

ગુજરાતમાં વિવિધ જાતિ, ધર્મ અને સમુદાયના લોકો વસે છે. આ કારણોસર, રાજ્યમાં ઘણી જુદી જુદી ભાષાઓ બોલાય છે. રાજ્યની સત્તાવાર ભાષા ગુજરાતી છે. ગુજરાતી વિશ્વમાં 26મી સૌથી વધુ બોલાતી ભાષા છે. આ ઉપરાંત, રાજ્યના વિવિધ ભાગોમાં અગિયાર બોલીઓ બોલાય છે.

સ્વતંત્ર મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાત રાજ્યનું નિર્માણ

ભારતના ઈતિહાસ પર નજર કરીએ. બ્રિટીશ શાસને ભારત છોડ્યું ત્યારથી લઈને દેશમાં હાજર સંસ્થાઓને ભારત સાથે જોડાયેલી રાખવાનો મહત્વનો મુદ્દો તે સમયના રાજકારણીઓની સામે હતો. આ હૈદરાબાદ ઈન્સ્ટિટ્યૂટનો વિશાળ પ્રદેશ હતો. દક્ષિણ ભારત.

જેમાં મહારાષ્ટ્રના મરાઠવાડા અને દક્ષિણ ભારતને અડીને આવેલા સરહદી વિસ્તાર સહિત ગુજરાતના મોટા ભાગનો સમાવેશ થતો હતો, જેમાં હૈદરાબાદના નિઝામના પાકિસ્તાન સાથેના ગુપ્ત સંબંધો આ મુદ્દાને દિવસેને દિવસે વધુ જટિલ બનાવતા હતા.

ગુજરાતની પ્રખ્યાત હસ્તીઓ

સ્વામી રામાનંદ તીર્થના નેતૃત્વમાં અને ભાષાના આધારે રાજ્યની રચના ટાંકીને શરૂ કરાયેલ સંયુક્ત મહારાષ્ટ્ર અભિયાન હેઠળ મરાઠવાડા મુક્તિ યુદ્ધનો જન્મ થયો હતો. જેમાં વર્ષ 1960 સુધી, હૈદરાબાદની નિઝામની સંસ્થા એકમાત્ર એવી સંસ્થા હતી જેણે ભારતમાં જોડાવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, આ આંદોલનના વિરોધમાં મહારાષ્ટ્રના મરાઠવાડા અને ગુજરાત રાજ્યોમાં હિંસક અથડામણો પણ થઈ હતી.

ગુજરાત અને મરાઠવાડામાં, હિંસક આંદોલનો અને સ્થાનિક લોકો દ્વારા રઝાકારો સાથેની અથડામણો, જે નિઝામ દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી, એવી પરિસ્થિતિ ઊભી થઈ હતી જે સંપૂર્ણપણે નિયંત્રણની બહાર હતી. દરમિયાન, રામાનંદ તીર્થની સમજણને કારણે, આ મુદ્દો ભારત સરકારની વિચારણા હેઠળ લાવવામાં આવ્યો હતો અને ભારત સરકાર દ્વારા નિઝામના સમાધાન માટે લશ્કરી પગલાં લેવાનું નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું.

જેમાં નિઝામે આખરે ભારત સરકાર સમક્ષ ઘૂંટણ ટેકવવા પડ્યા અને હૈદરાબાદ સંસ્થાને સંપૂર્ણ સત્તા સાથે ભારત સરકાર હેઠળ લાવવામાં આવી. આ સાથે 1 મે 1960ના રોજ ભાષાના આધારે રાજ્ય નિર્માણ પ્રસ્તાવ હેઠળ મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાતના સ્વતંત્ર રાજ્યોની રચના કરવામાં આવી હતી. આ ક્રાંતિકારી ઘટનાએ નિઝામનો સંપૂર્ણ નાશ કર્યો અને ભારત વિરુદ્ધ પાકિસ્તાન સાથેનું તેનું ગુપ્ત કાવતરું પણ નાશ પામ્યું.

ગુજરાતના કેટલાક મહત્વના જિલ્લાઓ

ભારતના કુલ વિસ્તારને વિસ્તાર પ્રમાણે વિભાજિત કરીને, ગુજરાત રાજ્યનો ભારતના દસ મુખ્ય રાજ્યોમાં સમાવેશ થાય છે, જેમાં કુલ 33 જિલ્લાઓનો સમાવેશ થાય છે.વહીવટી તંત્ર હેઠળ, કુલ 252 તાલુકાઓ અને લગભગ 18,618 આ તમામ જિલ્લાઓમાં ગ્રામીણ વિભાગોનો સમાવેશ થાય છે.

2011ની વસ્તી ગણતરીના આધારે, અમને વસ્તીની સાથે રાજ્યની વહીવટી વ્યવસ્થા હેઠળ આપવામાં આવેલી માહિતી મળે છે.

• ગાંધીનગરઃ આ જિલ્લો ગુજરાતનો આત્મા છે. તે ગુજરાતનો સાંસ્કૃતિક અને વેપારી દોર છે.
• કચ્છ: કચ્છ એ માત્ર ગુજરાતનો જ નહીં પણ ભારતનો સૌથી મોટો જિલ્લો છે. કચ્છની મોટાભાગની જમીન રણ સ્વરૂપે છે.
• સુરતઃ આ જિલ્લો ભારતમાં શ્રેષ્ઠ હીરા અને ઝરીના કામ માટે પણ જાણીતો છે.
• અમદાવાદઃ ભારતના માન્ચેસ્ટર તરીકે ઓળખાતું અમદાવાદ તેના કાપડ ઉદ્યોગો માટે પ્રખ્યાત છે.
• વડોદરા: જિલ્લો તેના ખાતર, ફાર્માસ્યુટિકલ અને કાચના ઉદ્યોગો માટે જાણીતો છે, જે તેને ગુજરાતનું મુખ્ય ઔદ્યોગિક હબ બનાવે છે.
• રાજકોટ: તે શેરડી, મગફળી અને કપાસના ઉત્પાદન માટે જાણીતું છે.
• આણંદ: આ બીજો જિલ્લો છે જે શ્રેષ્ઠ ડેરી પ્રોડક્ટ બ્રાન્ડ ‘અમૂલ’ લાવે છે. મુખ્ય ડેરી અહીં આવેલી છે.

ગુજરાતના તમામ 33 જિલ્લાઓની યાદી પર એક નજર નાખશે

1. અમરેલી
2. આનંદ
3. અમદાવાદ
4. અરવલી
5. બનાસકાંઠા
6. ભરૂચ
7. ભાવનગર
8. બોટાદ
9. છોટા ઉદેપુર
10. દાહોદ
11. ડાંગ
12. દેવભૂમિ દ્વારકા
13. ગાંધીનગર (રાજધાની – ગુજરાતની રાજધાની)
14. ગીર સોમનાથ
15. જામનગર
16. જુનાગઢ
17. પ્રવાસ કર્યો
18. ખેડા
19. સમુદ્ર
20. મહેસાણા
21. મોરબી
22. નર્મદા
23. નવસારી
24. પંચમહાલ
25. ડમ્પિંગ
26. પોરબંદર
27. રાજકોટ
28. સાબરકાંઠા
29. ચહેરો
30. સુરેન્દ્રનગર
31. તાપી
32. વડોદરા
33. વલસાડ

ગુજરાત રાજ્યમાં હાજર મુખ્ય એરપોર્ટ

1. સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ (અમદાવાદ)
2. સુરત એરપોર્ટ
3. ભાવનગર એરપોર્ટ
4. રાજકોટ એરપોર્ટ
5. જામનગર એરપોર્ટ
6. વડોદરા એરપોર્ટ
7. ભુજ એરપોર્ટ

ગુજરાતના શિક્ષણને લગતી મુખ્ય સંસ્થા/યુનિવર્સિટી

1. વીર નર્મદ દક્ષિણ ગુજરાત યુનિવર્સિટી – સુરત
2. ડો. બાબાસાહેબ ઓપન એજ્યુકેશન યુનિવર્સિટી – અમદાવાદ
3. ગુજરાત યુનિવર્સિટી – અમદાવાદ
4. સરદાર પટેલ યુનિ
5. સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટી – રાજકોટ
6. ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ ટેકનોલોજી – ગાંધીનગર
7. ભક્ત કવિ નરસી મહેતા યુનિવર્સિટી
8. નિરમા યુનિવર્સિટી
9. મહારાજા સયાજીરાવ યુનિવર્સિટી – બરોડા
10. ગણપત યુનિવર્સિટી – મહેસાણા

ગુજરાતનો ધર્મ

ભારતના અન્ય રાજ્યોની જેમ ગુજરાતમાં પણ વિવિધ જાતિ અને ધર્મના લોકો ખૂબ જ પ્રેમથી રહે છે. ભારતના સૌથી વધુ ઔદ્યોગિક રાજ્યોમાં પણ ગુજરાતનું નામ આવે છે અને ઉચ્ચ ઔદ્યોગિકીકરણને કારણે યુવાનો માટે મોટા પાયે રોજગારીની તકો ઉપલબ્ધ છે.

તેથી જ દેશના ખૂણે-ખૂણેથી લોકો અહીં કામની શોધમાં આવે છે અને કાયમ માટે અહીં સ્થાયી થાય છે. ગુજરાતમાં મોટાભાગના લોકો હિંદુ ધર્મના છે અને લગભગ 89.1% લોકો માત્ર હિંદુ ધર્મના છે. ગુજરાતના લોકો ખૂબ જ રૂઢિચુસ્ત છે અને માત્ર શાકાહારી ખોરાક જ ખાય છે.

અહીં હિન્દુ ધર્મના તમામ લોકોના મુખ્ય દેવતા ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ છે. રાજ્યભરમાં શ્રી કૃષ્ણને શ્રીનાથજીના રૂપમાં પૂજવામાં આવે છે. ગુજરાતમાં હિંદુઓ ઉપરાંત પારસી, મુસ્લિમ, શીખ અને જૈન ધર્મના લોકોની સંખ્યા પણ ઘણી મોટી છે. આ બધા પરથી આપણને ગુજરાતની સાંસ્કૃતિક વિવિધતા સમજાય છે.

ગુજરાતના તહેવારો

આ રાજ્યને તહેવારોનું રાજ્ય માનવામાં આવે છે. ઉત્સવોની ઉત્સાહભેર ઉજવણી કરવા માટે ગુજરાત દેશ-વિદેશમાં જાણીતું છે. દેશભરમાં અનેક તહેવારો છે પરંતુ કેટલાક તહેવારો એવા છે જે માત્ર ગુજરાત સાથે જોડાયેલા છે.

ગુજરાતમાં પ્રાચીન સમયથી આવા તહેવારો ઉજવવામાં આવે છે. પોતાના રિવાજ અને પરંપરાને જાળવી રાખવા માટે અહીંના લોકો તહેવારની ઉજવણી કરે છે.  ગુજરાતમાં નવરાત્રી સૌથી વધુ ઉજવવામાં આવે છે.

• નવરાત્રી – નવરાત્રી

નવરાત્રીને ગુજરાતનો સૌથી મહત્વનો તહેવાર માનવામાં આવે છે. ગુજરાત રાજ્ય ઉત્સવને ભવ્ય ધોરણે અને ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવા માટે જાણીતું છે. આ તહેવાર માત્ર ગુજરાતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર દેશમાં ખૂબ જ ઉત્સાહથી ઉજવવામાં આવે છે. નવરાત્રીના આયોજન માટે ઘણી બધી વ્યવસ્થા કરવામાં આવે છે.

ગુજરાત સરકાર પણ આ તહેવારને સારી રીતે ઉજવવા તૈયારીઓ શરૂ કરી દે છે. આ તહેવાર દશેરાના નવ દિવસ પહેલા શરૂ થાય છે. આ તહેવાર દરમિયાન દેવીના નવ અવતારની પૂજા કરવામાં આવે છે. આખા નવ દિવસ સુધી લોકો દેવી માટે ઉપવાસ કરે છે અને દેવીના દર્શન કરવા માટે મંદિરોમાં જાય છે.

રાત્રે, બધા વૃદ્ધ અને યુવાન લોકો સાથે મળીને તહેવારની ઉજવણી કરે છે. આ ઉત્સવનું મુખ્ય આકર્ષણ દાંડિયા રાસ અને ગરબા છે. આ બંને નર્તકો પણ આ પ્રદેશના પરંપરાગત નૃત્યમાં ગણાય છે. આમાં લોકો ઢોલના તાલે નૃત્ય કરે છે અને સાથે મળીને લોકગીતો ગાય છે. દાંડિયા રાસ દરમિયાન, દરેક લોકો ભેગા થાય છે અને મેદાનમાં આ નૃત્યનો આનંદ માણે છે. આ નૃત્ય મોડી રાત સુધી ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે.

• કચ્છનો તહેવાર

ગુજરાતના કચ્છ પ્રદેશમાં કચ્છનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. ગુજરાત પ્રવાસન નિગમ દ્વારા આ ફેસ્ટિવલનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે અને આ ફેસ્ટિવલ છ દિવસ સુધી ચાલે છે.

• રથયાત્રા

રથયાત્રા એ એક વિશાળ ઉત્સવ છે જે ગુજરાતમાં ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આપણે આ તહેવારના નામ પરથી જ જાણીએ છીએ કે આ તહેવારમાં લાકડાના મોટા મોટા રથ બનાવવામાં આવે છે અને આ રથોમાં ભગવાન કૃષ્ણ, ભગવાન બલરામ અને દેવી સુભદ્રા બિરાજમાન હોય છે.

• ડાંગ દરબાર – ડાંગ દરબાર

ગુજરાતના ડાંગ જિલ્લામાં ડાંગ દરબારનો તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. આ જિલ્લો સાતપુરા રેન્જમાં આવે છે. આ જિલ્લામાં મોટાભાગના આદિવાસી લોકો વસે છે જેઓ પ્રાચીન સમયથી આ પ્રદેશમાં રહે છે. આ કારણોસર ડાંગ દરબારનો તહેવાર આદિજાતિના લોકોનો ઉત્સવ બની ગયો છે.

ગુજરાતના મંદિરો

ગુજરાતમાં એવા અનેક મંદિરો છે જેના કારણે ગુજરાતને પવિત્ર રાજ્ય માનવામાં આવે છે. આ મંદિરોને લીધે, ઘણા પ્રવાસીઓ આ સ્થળે સતત આવતા રહે છે. અહીંના તમામ મંદિરોને જોઈને જૂના સમયની યાદ આવી જાય છે અને જૂના સ્થાપત્યમાં ખૂબ જ રસ ધરાવતા લોકો માટે આ જગ્યા દરેક રીતે પરફેક્ટ છે.

ગુજરાતના દેવી-દેવતાઓના મંદિરો તેમની સુંદરતા અને ભવ્યતા માટે ખાસ જાણીતા છે. એકવાર આ મંદિરોની મુલાકાત લીધા પછી, તમારા મનમાં પણ ભગવાન પ્રત્યે પ્રેમ અને ભક્તિની ભાવના જાગે છે.

• સૂર્ય મંદિર

ગુજરાતનું સૂર્ય મંદિર મોઢેરામાં આવેલું છે. આ સૂર્ય મંદિર કોણાર્કના સૂર્ય મંદિર જેવું લાગે છે અને ભગવાન સૂર્યદેવને સમર્પિત છે. આ મંદિરમાં દર વર્ષે જાન્યુઆરી મહિનામાં નૃત્ય ઉત્સવનું આયોજન કરવામાં આવે છે.

• અક્ષરધામ મંદિર – અક્ષરધામ મંદિર

અક્ષરધામ મંદિર ગુજરાતની રાજધાની ગાંધીનગરમાં આવેલું છે. ભગવાન સ્વામિનારાયણને સમર્પિત આવું ભવ્ય અને દિવ્ય મંદિર. આ મંદિરના સંકુલ જેવું વિશાળ સંકુલ સમગ્ર ગુજરાતમાં ક્યાંય જોવા મળતું નથી.

• સોમનાથ મંદિર – સોમનાથ મંદિર

સોમનાથ મંદિર ગુજરાતના જૂનાગઢ જિલ્લામાં આવેલું છે. આ પ્રખ્યાત મંદિર ભગવાન શિવને સમર્પિત છે. આ ભારતના બાર જ્યોતિર્લિંગ મંદિરોમાંનું એક છે. આ મંદિરની ખાસ વાત એ છે કે તે છ વખત બનાવવામાં આવ્યું હતું અને છ વખત નાશ પામ્યું હતું.

• અંબાજી મંદિર – અંબાજી મંદિર

અંબાજી મંદિર ગુજરાતના બનાસકાંઠા જિલ્લાના અંબાજી શહેરમાં આવેલું છે.  આ પવિત્ર મંદિર દેવી અંબે માતાને સમર્પિત છે. તે ભારતની અનેક શક્તિપીઠોમાંની એક માનવામાં આવે છે .

• દ્વારકાધીશ મંદિર – દ્વારકાધીશનું મંદિર

દ્વારકા શહેર ગુજરાતના જામનગર જિલ્લામાં આવે છે. આ શહેર ગુજરાતનું ખૂબ જ જૂનું મંદિર છે અને આ શહેરમાં દેશનું ખૂબ જ પ્રસિદ્ધ દ્વારકાધીશ મંદિર છે જે દેશના હિન્દુ લોકો માટે સૌથી મોટું યાત્રાધામ માનવામાં આવે છે. આ શહેરની સમૃદ્ધિ જોઈને તેને ‘ગોલ્ડન દ્વારકા’ પણ કહેવામાં આવે છે.

• ગિરનાર મંદિર – ગિરનાર મંદિર

ગિરનારનું નામ ગુજરાતના પવિત્ર સ્થળોમાં પણ લેવાય છે. ગિરનાર જૂનાગઢની નજીક આવેલું છે. આ જગ્યાએ ઘણા મંદિરો જોવા મળે છે જેના કારણે ગિરનાર મંદિર નગર બની ગયું છે. ગુજરાત જેવા મહાન અને પવિત્ર રાજ્યમાં જોવાલાયક અનેક સ્થળો છે.

અહીં ઘણા હિન્દુ મંદિરો, જૈન મંદિરો અને અન્ય ધર્મોના મંદિરોની કમી નથી. અહીં તહેવારોની પણ કમી નથી. અહીં તમામ પ્રકારના તહેવારો ખૂબ જ આનંદ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. નવરાત્રી, ડાંગ દરબાર, મોઢેરા નૃત્ય ઉત્સવ જેવા અનેક તહેવારો ઉજવવામાં આવે છે. અહીંના મંદિરોમાં પણ વિવિધતા જોવા મળે છે. અહીંના દરેક મંદિર અન્ય મંદિરોથી બિલકુલ અલગ છે.

દરેક મંદિરની પોતાની આગવી ઓળખ છે. સૂર્ય મંદિર, સોમનાથ મંદિર, દ્વારકાધીશ મંદિર, ગિરનાર મંદિર જેવા પ્રખ્યાત મંદિરો આ રાજ્યમાં જ જોવા મળે છે. અહીંનું સૂર્ય મંદિર સૌથી ખાસ છે. આ મંદિરને જોયા પછી તમને કોણાર્ક નું સૂર્ય મંદિર યાદ આવે છે કારણ કે અહીંનું સૂર્ય મંદિર બિલકુલ કોણાર્કના મંદિર જેવું જ બનાવવામાં આવ્યું છે.

ગુજરાત રાજ્યની એક વાત સૌથી વિશેષ છે કે આ રાજ્યમાં ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ સ્વયં રહેતા હતા. ભગવાન કૃષ્ણ ગુજરાતના દ્વારકા શહેરમાં રહેતા હતા અને ત્યાંથી જ તેમના રાજ્ય પર શાસન કર્યું હતું. દ્વારકા શહેર ખૂબ જ સુંદર અને સમૃદ્ધ હતું.

તેમની આ મૂડીમાંથી ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ દરેકનું ધ્યાન રાખતા હતા. એવું પણ કહેવાય છે કે તેમનું શહેર સોનાનું બનેલું હતું. સર્વત્ર સુવર્ણ ઇમારતો, લોકોના ઘરો બાંધવામાં આવ્યા હતા. કદાચ આ જ કારણે તેમના આ શહેરને સોનાનું શહેર પણ કહેવામાં આવતું હતું.