શલભ એટલે ટીકડું. આ આસનની સ્થિતિ તીડ જેવી દેખાય છે. તેથી આ આસનને શલભાસન કહેવામાં આવે છે. આ આસન સૌ કરી શકતા નથી, થોડું અઘરું છે, તેથી તેનું એક હળવું રૂપ શોધાયું છે તેને અર્ધશલભાસન કહે છે. આ આસનને એક પગે વારાફરતી કરવામાં પણ આવે છે જેને અર્ધ શલભાસન કહેવામાં આવે છે. તે સહેલું હોઈ બધા જ કરી શકે છે.

આ આસન ભુજંગાસનનું પૂરક છે. ઘેરંડ સંહિતામાં શલભાસન વિશે નીચે પ્રમાણે ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.

अथ शलभासनम् ।

अध्यास्यः शेते कर युग्मं वक्षे भूमिमवष्टभ्यकरयोस्तलाभ्याम् ।

पादौ च शून्ये च वितस्तिचार्ध्यं वदन्ति पीठंशलभं मुनीन्द्राः ॥

મૂળ સ્થિતિ : પાથરણું પાથરી પેટ ઉપર સૂઈ જવૂ.

• સૌ પ્રથમ એક સ્વચ્છ પાથરણું પાથરી જમીન ઉપર મોં નીચું રાખી પેટ ઉપર ઉલટા સૂઈ જાઓ.
• બન્ને હાથ બાજુ પર સીધા ગોઠવો.
• હથેળી જમીન તરફ રાખો.
• બેય  પગ ભેગા કરી, ઘૂંટણમાંથી વાળ્યા વગર શ્વાસ અંદરની તરફ લઈ પગને શક્ય તેટલા ઊંચા કરો.
• ધીમે ધીમે પગને ઉપરની તરફ લઈ જાઓ.
• થોડીવાર આ સ્થિતિમાં રહો. આ સ્થિતિમાં યથાશક્તિ શ્વાસ રોકી રાખો.
• હવે ધીમે ધીમે શ્વાસ છોડતા છોડતા મૂળ સ્થિતિમાં આવો.

• શરૂઆતમાં એક પગ ઊંચો કરી અર્ધશલભાસન કરવું.
• ધીમે ધીમે વધુ અભ્યાસ કરી પૂર્ણ શલભાસન કરવું.
• પગને ઘૂંટણમાંથી સીધા રાખવા.
• શક્ય તેટલો જ શ્વાસ રોકવો.
• સગર્ભા સ્ત્રીઓએ આ આસન કરવું નહિ.
• ઊંચા બ્લડ પ્રેશરવાળા લોકોએ આ આસન કરવું નહિ.
• અસ્થમા કે અલ્સરના દર્દીઓએ પણ આ આસન કરવું નહિ.
• નબળા ફેફસાંવાળાએ કે સારણગાંઠ હોય તેણે આ આસન ન કરવું.

• કરોડની માંસપેશીઓ, જ્ઞાનતંતુઓ અને બંધનો માટે આ આસન  ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
• પેટ, જાંઘ અને પગના સ્નાયુઓનો વિકાસ થાય છે.
• આ આસનથી જઠર, બરોડ, પિત્તાશય, મૂત્રાશય અને આંતરડાના રોગો દૂર થાય છે.
•  શલભાસનથી કબજિયાત મટે છે.
• મળવિસર્જનતંત્ર શક્તિશાળી બને છે.
• આ આસનથી પગના સોજા ઘટે છે.
• વાત, પિત્ત અને કફ પ્રકૃતિજન્ય રોગોમાં આ આસન ખૂબ જ લાભદાયક છે.
• આ આસનથી ફેફસાના રોગો દૂર થાય છે અને ફેફસાં મજબૂત બને છે.
• કમરના વ્યાયામ માટે આ આસન ઉત્તમ આસન છે.
•  પગના સ્નાયુઓ આ આસન કરવાથી મજબૂત બને છે.
•  સ્વપ્નદોષ મટાડવા આ આસન ઉપયોગી  છે.
• આ આસનથી શરીરના બંધ પડેલા વાયુકોષો ખૂલી જાય છે.